Rijvaardigheid en rijgeschiktheid
- Rijvaardigheid
De vaardigheid om een voertuig te besturen. Dit heeft met name te maken met hoe handig je bent met een voertuig en of je deze onder controle hebt. De rijvaardigheid kan ook verminderen door het gebruik van alcohol of drugs.
- Rijgeschiktheid
De lichamelijke of geestelijke geschiktheid om een voertuig te besturen. Dit heeft te maken met lichamelijke of geestelijke aandoeningen, zoals problemen met ledematen of aandoeningen aan de hersenen.
Als je staande wordt gehouden en de politieagent of een ander bevoegd persoon twijfelt aan jouw rijvaardigheid of rijgeschiktheid, kan deze besluiten om jouw rijbewijs in te vorderen. Dit kan zijn omdat je asociaal hebt gereden of duidelijk onder invloed bent van alcohol, drugs of medicijnen. Maar ook als je lichamelijk of psychisch niet in orde lijkt, kan je rijbewijs ingenomen worden. De rijvaardigheid en/of rijgeschiktheid kan ook afnemen naarmate je ouder wordt.
Als je rijbewijs wordt ingevorderd om een van deze redenen, wordt dit doorgegeven aan het CBR. Het CBR besluit welke stappen genomen moeten worden om te onderzoeken of je nog rijvaardig of rijgeschikt genoeg bent om dit voertuig te besturen. Je bent verplicht om aan dit traject mee te werken als je je rijbewijs terug wilt. Doe je dit niet, dan wordt je rijbewijs ongeldig verklaard.

Als er wordt getwijfeld aan jouw rijgeschiktheid, dan kan het zijn dat je moet worden onderzocht door een onafhankelijke specialist. Weiger je dit, dan wordt je rijbewijs ongeldig verklaard.
Onderzoek of cursus CBR
Het CBR heeft verschillende mogelijkheden om jouw rijvaardigheid of rijgeschiktheid te onderzoeken:
- Medisch onderzoek naar rijgeschiktheid
Onderzoek door een onafhankelijke specialist, bijvoorbeeld een oogarts, neuroloog of cardioloog. - Rijtest om rijvaardigheid of rijgeschiktheid te onderzoeken
Deze test kan volgen uit een medisch onderzoek. Je gaat hierbij met een speciaal opgeleide examinator een stuk rijden om te kijken of dit nog verantwoord is. Afhankelijk van de situatie is dit met een lesauto, of met de eigen auto.
Ook kan het CBR een verplichte cursus opleggen. Hieronder vallen cursussen in verband met gebruik van alcohol of drugs:
- LEMA (Licht Educatieve Maatregel Alcohol en verkeer)
Wordt opgelegd aan bestuurders die zijn aangehouden in verband met rijden onder invloed. Dit is bij een promillage tussen 0,5 en 0,8 bij beginnende bestuurders en een promillage tussen 0,8 en 1,0 bij ervaren bestuurders. - EMA (Educatieve Maatregel Alcohol en verkeer)
Wordt opgelegd aan bestuurders met hogere promillages of personen die voor een tweede keer worden gepakt voor rijden onder invloed. - EMD (Educatieve Maatregel Drugs en verkeer)
Wordt opgelegd bij aangetoond drugsgebruik in het verkeer.
En cursussen in verband met te snel rijden en ander asociaal gedrag:
- LEMG (Licht Educatieve Maatregel Gedrag en verkeer)
Wordt opgelegd bij te snel rijden. Dit geldt als je met de auto tussen de 50 en 59 km/u sneller rijdt dan is toegestaan (bij wegwerkzaamheden zelfs al vanaf 30 km/u). - EMG (Educatieve Maatregel Gedrag en verkeer)
Wordt opgelegd bij asociaal en gevaarlijk rijgedrag, zoals bumperkleven, het afsnijden van andere weggebruikers, door rood licht rijden of vanaf 60 km/u sneller rijden dan toegestaan.
Deze alcohol-, drugs- en gedragscursussen zijn verplicht en zijn volledig voor eigen rekening. Naast deze cursus krijg je over het algemeen ook nog een (hoge) boete. Volg je de cursus niet (volledig) of betaal je deze niet, dan wordt het rijbewijs ongeldig verklaard.